Van alle cursussen die wij geven is de Over-Leven er een die er op allerlei manieren uit steekt. Uit ervaring weten wij dat veel deelnemers er vantevoren tegenop kijken. “Kan ik dit wel?”, “Heb ik genoeg kennis?”. Er hangt hoe dan ook iets omheen van een heel hoog niveau.
Onterecht denken wij. Je bent nooit klaar voor de Over-Leven, je kunt jezelf er niet speciaal op voorbereiden. De Basiscursus is wat ons betreft verplicht als voorkennis en dat is genoeg. Daarna kun je mee naar Schotland, wat ons betreft weet je dan genoeg om de ervaring aan te gaan. De Over-Leven is dan ook vooral een ervaring. In een team van vier ga je het bos in met ‘niks’. Per persoon heb je je mes, een billycan, vier haken met lijn en vier strikken bij je. Plus de kleren die je aan hebt. Dat is alles. Geen slaapzak, geen eten, water, firesteel. Niks.
De herfst is voor altijd aan de Over-Leven gekoppeld. De geuren en kleuren buiten, de koudere nachten, de nevel ‘s morgens. Voor ons is het een van de MOOIste cursussen om te geven. Hoe gaat het de teams af, wanneer hebben ze vuur, hoe ziet de hut eruit na een dag hard werken? Wat is hun strategie. Wat maken ze mee?
Ijmuiden, de hoogovens. Wat en contrast met wat ons te wachten staat…
Alle teamleden van EXTRA hebben de Over-Leven gedaan en sommigen ook al een SOLO. Beke en ik hebben een aantal jaren geleden nog een DUO gedaan en het werd tijd om weer eens zelf het bos in te gaan. De herfst van 2015 wordt vastgelegd en uiteindelijk kunnen er vier andere teamleden mee: Ted, Frits, Stijn en Erwin. Onze materiaallijst blijft hetzelfde, maar we willen langer gaan, zes dagen. Hoe zal t ons afgaan? Hebben we voordeel aan meer routines? We weten wat ons te wachten staat, is dat een voordeel?
Twee keer per jaar komen we als team een weekend bij elkaar op onze ‘extraining’ (extra-training). Deze team Over-Leven gaat de boeken in als een extraining XXL: De nacht ervoor slapen we in het bos waar normaal het basiskamp is. We bespreken het een en ander en zetten de wekker op 06.30. Een bosuil roept.
Het is nog donker als we bij de auto verzamelen. Het regent. We rijden richting het bos en parkeren daar de autos, een wat centraler zodat we snel kunnen reageren in een noodgeval.
Het is nog steeds donker als we het bos inlopen. De wekker stond echt te vroeg! Veel kunnen we nog niet doen, maar: “tondel heb je nooit genoeg” dus daar richtten we ons op. Anderen gaan op zoek naar een vuurboogset. Het regent niet keihard, maar ook zeker niet zacht. Het bos lekt en droge tondel is even goed zoeken en vooral weten waar je moet zoeken. We maken vuur, in de regen.
Foto Ted Zantvoort (TZ).
10:00 uur en meteen maar alle billies met water koken. Het regent nog steeds… maar wat kan het schelen, we hebben vuur! (Foto TZ)
Het is een uur of vier ‘s nachts als ik wakker wordt. Het vuur brandt prima in onze hut. Erwin zit rechtop en even later kruipt hij de hut uit. Hij houdt t slapen al voor gezien en gaat de nachtlijn controleren.
Een paar uur later is hij terug. Met goed nieuws: een zandhaai! Het eerste eten is binnen.
Later die week volgen er nog meer vangsten. We roken ze overdag in onze ‘schoorsteen’ en bakken ze ‘s avonds af in de kolen.
Foto TZ.
Bramen! We hebben ontzettende mazzel dat er nog zoveel te vinden zijn. Zelden heb ik zoveel bramen gezien. Bijna allemaal zwart, echt emmers vol. Het betekent smaak, suikers en elke dag eten. Onderweg heb je altijd wat te snacken en we plukken billycans om met het team te delen.
De nachten zijn wisselend. We slapen relatief goed, maar het kan altijd beter natuurlijk. Met warme stenen komen we een heel eind en een simpel bed van sparrentakken doet veel.
Foto TZ.
Foto TZ.
Foto TZ.
Normaal worden er op een Over-Leven altijd vier-persoons hutten gebouwd. Voor deze week is het zes-persoons model dan ook helemaal nieuw.
Het verbaasd me wel echt hoeveel brandhout er nu nodig is. Een vier-persoons krijg je makkelijk warm met een klein vuur, maar dat werkt niet meer in dit grotere model. Hij is echt groter, ook al leven er ‘maar’ 2 man meer in. Het is echt een hele klus om al het hout te verzamelen en het moet elke dag opnieuw. Als we hier voor lange tijd zouden blijven (zeg, een hele winter) dan zou dat echt een enorme aanslag zijn op onze omgeving. Het bos zou leeggeroofd worden.
Dat geldt ook voor het eten. Alles wat wij eten is daarna op, je moet er daarna nog verder voor lopen of het is er simpelweg helemaal niet meer. Hoe was dat voor jager-verzamelaars in de prehistorie? Wij zijn maar met z’n zessen, als hier een hele groep zou neerstrijken…
Hazelnoten, zilverschoon, bramen, rozenbottels, vogelmuur, vlierbessen. Wat gaan we er van maken? (foto TZ)
Strikken zetten. (foto TZ)
Foto TZ.
Later in onze week hebben we ruimte en tijd om op stap te gaan. We nemen vuur mee naar het strand en gaan van daaruit op stap. We verzamelen bessen, noten, garnalen, krabben, mosselen, wortels en controleren de nachtlijnen. Als krenten in de pap komen er twee konijnen binnen. We eten ze echt volledig op. “Het is net een aquarium” zegt Frits als hij naar zijn mossel-soep kijkt in een gevonden glas. Eikels vinden we totaal niet, terwijl we onderweg in Schotland echt massa’s gezien hebben. Op de plek waar wij nu zijn, staan wel eiken, maar ze dragen niks. Hazelnoten vinden we wel. Het zijn er letterlijk negentien, gedeeld door zes. Prachtig. Geroosterd bij het vuur. Heerlijk.
En weer de nachtlijnen controleren. Foto Frits Jansen (FJ)
19 hazelnoten / 6 = 3 en een beetje pp 😉
“Net een aquarium.”
Foto FJ.
Foto TZ.
Foto Erwin Koekoek.
Schotland, het is en blijft een geweldig landschap. En om hier rond te lopen met ‘niks’ is echt een prachtige ervaring. We hebben regelmatig en zeker gevarieerd gegeten. De extra dagen die we langer zijn gebleven hebben zeker een verschil gemaakt, dus het was een goede keus om langer te blijven. Als team hebben we het zonder meer goed gedaan. Het is weer een prachtige ervaring erbij. “In the pocket!”
Foto TZ.
Foto FJ.
Het bos… (foto TZ)
… al bijna weer bos. (foto TZ)
Wow. Wat mooi om te lezen. Ik had al e.e.a. op jullie Facebook pagina gezien. En inderdaad, stel dat je met 10 of 20 mensen in een bos terecht komt, dan wordt het lastiger om iedereen te voeden en een week van warmte te voorzien. Hadden de jager-verzamelaars een voordeel dat er toentertijd nog meer voedsel en hout was? Dat hoop ik dan. Misschien een ideaal beeld maar dat zou wel een verschil maken. Mijn 90% om volgend jaar mee te gaan doen stijgt in ieder geval hiermee 😉
Vergeleken met een 4-persoonshut was het echt een groot verschil wat we aan hout nodig hebben. Opvallend. Geen idee hoe dat ‘vroeger’ ging, maar ook al zit je in een groot bos. Op=op…
Mooi verslag René!
Het was geweldig om zo samen buiten te zijn. Als we het hebben over training dan was dit inderdaad een XXL training. Deze ga ik niet snel vergeten.
Gr., Erwin
Zeker. Hij staat ‘op de lijst’ bij een serie andere mooie herinneringen buiten!